Ateroskleroz
Ateroskleroz atardamarların sertleşmesi ve daralması ile karakterize bir hastalıktır. Halk arasında damar kireçlenmesi olarak da bilinir. Bu durum, kan akışının azalmasına ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Ateroskleroza bağlı damar duvarına oluşan birikime plak adı verilir. Bu plağa bağlı sadece kan akışında azalma görülmez, plaktan kopan parçaların daha uçtaki damarları tıkaması (emboli) ile sonuçlanan ciddi problemler oluşabilir.
Erken tanı önemlidir çünkü tedavi, hastalığın ilerlemesini ve komplikasyonların gelişmesini önleyebilir.
Damar sertliğinin erken tanısı için doktorunuz aşağıdaki değerlendirmeleri yapacaktır.
1. Risk faktörlerini değerlendirmek:
- Yüksek tansiyon
- Yüksek kolesterol
- Diyabet
- Sigara içmek
- Ailede damar sertliği öyküsü
- Obezite
- Fiziksel hareketsizlik
2. Belirtileri takip etmek:
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Yorgunluk
- Baş dönmesi
- Bacaklarda ağrı, kramp veya uyuşma
- Ereksiyon problemleri
3. Tıbbi testler:
- ABI/PWV: Henüz hastalık belirtisi gelişmeden aterosklerozu saptamak
- Kan testleri: Kolesterol, trigliserit, kan şekeri ve tansiyon gibi değerlerin ölçülmesi
- EKG: Kalp ritmini ve elektriksel aktivitesini değerlendirmek
- Ekokardiyogram: Kalbin kasılma ve gevşeme fonksiyonlarını değerlendirmek
- Doppler ultrason: Damarlardaki kan akışını değerlendirmek
- Bilgisayarlı tomografi (BT): Damarlarda plak birikimi olup olmadığını değerlendirmek
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Damarlarda plak birikimi ve daralma olup olmadığını değerlendirmek
Damar sertliği tanısı konulursa:
Doktorunuz, risk faktörlerinizi kontrol altına almak ve komplikasyonları önlemek için ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri veya anjiyografi veya cerrahi ile müdahale önerebilir.
Erken teşhis ve tedavi, damar sertliğinin ilerlemesini durdurmak ve komplikasyonların önlenmesinde büyük önem taşır.
Aşağıdakiler, damar sertliği riskini azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeylerdir:
- Sağlıklı beslenmek: Meyve, sebze, kepekli tahıllar ve yağsız protein bakımından zengin bir diyet uygulamak
- Düzenli egzersiz yapmak: Haftada en az 150 dakika orta tempolu egzersiz yapmak
- Sigarayı bırakmak: Sigara içmek damar sertliği riskini önemli ölçüde artırır
- Sağlıklı bir kiloda kalmak: Fazla kilolu veya obez olmak damar sertliği riskini artırır
- Tansiyonu ve kolesterolü kontrol altında tutmak: Yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol, damar sertliği için önemli risk faktörleridir.
Damar sertliği hakkında daha fazla bilgi için doktorunuza danışabilirsiniz.