Sıkça Sorulanlar

Venöz yetmezlik nedir?

Bacaklarınız yaygın bir damar ağından oluşur. Sağlıklı bir toplardamar, kanın kalbe dönmesine yardımcı olmak için açılıp kapanan kapakçıklar içerir. Venöz yetmezlik, bu kapakçıkların hasar görmesi sonucu kanın bacaklarda geriye akması sonucu ortaya çıkar. Bu kan birikmesi, ağırlık ve yorgunluk hissine yol açar. Venöz yetmezlik başlangıçta sadece kılcal varislere neden olurken, ilerlemiş hastalarda ciltte kahverengi, odunumsu kalınlaşmaya yolaçar. Tedavi edilmezse şiddetli bacak ağrısı, ödem ve iyileşmeyen yaralara neden olabilir. Venöz yani kapak yetmezliği mevcut olduğunda lazer, radyofrekans ablasyon veya doku yapıştırıcısı gibi ameliyatsız yöntemleri ile tedavi edilebilmektedir.

 Varis nedir, kaç tiptir ve hangi belirtilere neden olurlar?

Varis, toplardamarlarımızdaki anormal genişlemedir. Bir milimetreden ince mor, kırmızımsı örümcek ağı şeklinde olanlara kılcal (telenziektazi), 1-3 mm çaptaki mavimsi olanlara retiküler ve 3 mm’den büyük, ciltten kabarık, kıvrıntılı olanlara geniş varis adı verilir. Varisler erken dönemde sadece kozmetik şikayete yolaçarken hastalık ilerledikçe bacaklarda ağrı, ödem veya yorgunluğu neden olurlar. Diğer semptomlar arasında huzursuz bacak, kramp, gün boyunca veya ayakta durmakla kötüleşen ağırlık hissi, bacaklarda kızarıklık gibi cilt değişiklikleri veya ayak bileklerinde yaralar sayılabilir. Bazı hastalarda bulgular şiddetli olurken diğerlerinde venöz hastalığın fiziksel semptomları olmayabilir.

Varis en çok kimlerde görülür?

Venöz yetmezlik yani varis sağlığımızı etkileyen en yaygın hastalıklardan biridir. Her yaş ve aktivitedeki erkek ve kadını etkileyebilir. Kalıtsal geçiş gösterdiğinden varisi olan hastaların %50’sinde aile öyküsü mevcuttur. Çalışma koşulları, hamilelik ve diğer faktörler nedeniyle ağırlaşabilir. Varis uzun süre ayakta kalmayı gerektiren işlerde çalışanlarda yaygındır ve yaşla birlikte görülme riski artar. Genel olarak, toplumun %10-15’inde varis mevcut iken ileri yaşlarda bu oran %50’lere çıkmaktadır. Kilo arttıkça varis olma olasılığı artar, vücut kitle indeksi %30’un üzerinde olanlarda varis kaçınılmazdır.

Bacaktaki varisler tehlikeli midir?

Bacaklarınızda varis varsa, kanın kalbe düzgün bir şekilde geri dönmediğinin bir işaretidir. Daha önceleri varisin sadece kozmetik bir problem olduğu düşünülürdü. Günümüzde varislerin ilerleyici bir venöz bozukluğun belirtisi olduğunu biliyoruz. Tedavi edilmezse ciltte renk değişikliği ve kalınlaşmaya yani lipodermoskleroza neden olur. İleri aşamalarda, flebit, selülit veya iyileşmeyen yara gibi ciddi tıbbi sorunlara yolaçar.  Geniş varislerde pıhtılaşma şiddetli ağrıya neden olur. Yaralanma sonucu açıktaki varislerden ciddi kanamalar görülebilir. Herhangi bir fiziksel semptomunuz olmasa dahi varisin varlığı bir utanç ve sıkıntı kaynağıdır. Varis kendinize olan güveninizi azaltır, bacakların görüleceği sosyal ortamlardan kaçınmanıza yol açar ve yaşam kalitenizi bozar.

Derin ven trombozu nedir?

Derindeki toplardamarlarda pıhtılaşma, derin ven trombozu (DVT) olarak adlandırılır. Bu, acil tıbbi girişim gerektiren ciddi, yaşamı tehdit eden bir durumdur. Pıhtı serbest kalırsa, akciğerlerinize gidebilir, buna “pulmoner emboli” adı verilir.

Derin ven trombozu kimlerde görülür?

Kalıtsal kan hastalıkları, belirli ilaçlar veya damar yaralanmaları dahil olmak üzere birçok nedeni mevcuttur. Kapalı bir alanda oturmak veya uzun süre seyahat etmek DVT riskini artırabilir.

Derin ven trombozu önlenebilir mi?

DVT'yi önlemek için atabileceğiniz adımlar, uzun uçak yolculukları veya uzun süreli ayakta kalındığında varis çorabı giyilmesidir. Mesleğiniz uzun süre boyunca ayakta kalmayı veya oturmayı gerektiriyor ise oturduğunuz yerde bacaklarınızı hareket ettirmelisiniz. DVT riskinizi azaltmanıza yardımcı olacak ek önlemler, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç kullanımı için doktorunuza danışmalısınız.

Derin ven trombozu nasıl tedavi edilir?

Derin ven trombozu erken dönemde tespit edildiğinde anjiyografi ile özel kateterler kullanılarak tümüyle tedavi edilebilir.  İşlem sırasında pıhtıyı eriten ilaçlar verilebilir. Geç dönemde tedavisi güçtür. Yeni pıhtılaşmayı engellemek için kan sulandırıcılar kullanmanız gerekecektir. Geç dönemde, uygun hastalarda tıkanıklığı açmak için balon anjiyoplasti veya stent uygulaması gerekebilir.

Varis hastasında derin ven trombozu görülür mü?

Varis hastalığı yüzeysel venlerde tromboflebit veya pıhtılaşma olasılığını artırabilirken, varisleri olanlarda derin ven trombozu olacağına dair bir gösterge yoktur. DVT, varis hastalığın ilerlemesinin bir belirtisi değildir. Ancak yüzeyel venöz tromboflebitte oluşan ven duvarının tahrişi, derin ven trombozu için bir risk faktörüdür. 

Varis hastalığının tedavisi var mı?

Varis tedavi edilebilir ancak kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Venöz yetmezliğin herhangi bir bulgusu tedavi edilmediği takdirde kötüleşir, daha ağır belirtilere dönüşür. Bu nedenle, erken dönemde tedavi olmak genel sağlık ve huzurunuz için önemlidir.

Varis başlangıcı olanlar ne yapmalıdır?

Bacakları kalbin üzerine kaldırmak, bol giysiler giymek, yüksek topuklu ayakkabılardan kaçınmak önemlidir. Uzun süre oturuyorsanız, oturduğunuz yerde bacaklarınızı hareket etmeniz veya aralıklı olarak yürüyüş yapmanız belirtileri hafifletir. Ayrıca hamilelik sırasında, uçak yolculuklarında veya egzersiz yaparken varis çorabı giymek kanın kalbe dönüşünü desteklemeye yardımcı olur.

Varisin kesin çözümü var mıdır?

Günümüzde, ameliyatsız tedavilerin kolaylığı, ağrısızlığı ve olağanüstü yüksek başarı oranı, çoğu insanda hastalığının ilerlemesini durdurmaktadır. Ameliyatsız yani endovenöz tedavi yöntemlerindeki gelişmeler, tedavi süresini kısaltmış ve daha az ağrı duyulmasını sağlamıştır. Şiddetli kronik ağrı veya venöz yaraları olanlar için tedavi hayatı yaşanır hale getirmiştir. Varisli damarların görünümü ile mücadele edenler için ise yaşam kalitesinin artmasına neden olmuştur.

Ameliyatsız varis tedavisi mümkün mü?

Endovenöz lazer tedavisi (EVLT), radyofrekans ablasyonu (RFA) gibi termal işlemler veya doku yapıştırıcısı bacaklardaki büyük varisleri tedavi etmek için kullanılan yöntemlerdir. Bu yöntemler, hastalıklı damarın kapanmasını ve sonunda kaybolmasını sağlar. Tedavi sonrası kan bacaktaki diğer sağlıklı damara yönlenir. Diğer tedavi seçenekleri arasında,  geniş yüzeysel varisleri çıkarmak için kullanılan miniflebektomi ve ultrason rehberliğinde daha küçük varislerin kaybolmalarını sağlayan köpük skleroterapisi yer almaktadır. Bir milimetrenin altındaki kılcal varislerde dermal termal yöntemler de kullanılmaktadır.

​Ameliyatsız varis tedavilerinin başarı oranları nedir?

Bugünün tedavileri, deneyimli bir girişimsel radyolog tarafından yapıldığında mükemmel başarı oranlarına sahiptir. Geleneksel damar  ameliyatının yerini alan ablasyon prosedürleri, radyofrekans (RF) veya lazer ile gerçekleştirilmektedir. Hem lazer hem de RF, beş yıl için %97 ile %98 arasında başarı oranlarına sahiptir.

Varis tedavileri tehlikeli mi?

Tüm tıbbi prosedürler risk taşır. Bununla birlikte, endovenöz tedaviler son derece düşük riskli işlemlerdir. Enfeksiyon ve sepsis oldukça nadirdir. Şu ana kadar endovenöz işlemlere bağlı ölüm bildirilmemiştir. Enfeksiyon hastaların %1'inden azında görülmektedir. Diğer ciddi risk, tedavi sırasında yaralanma sonucu derin venlerde pıhtılaşmadır. Derin ven trombozu yani pıhtılaşması koptuğunda akciğer embolisi veya felce yol açabilecek ciddi bir tehlike olmakla birlikte görülme oranı 10000'de birdir.

Varis tedavisi hangi yaş aralığında yapılabilir?

Ameliyatsız varis tedavileri 10 - 90 yaş aralığında yapılabilir. Hareket kısıtlılığı olmayan her insan tedavi edilebilir. Her hastanın tedaviden önce kapsamlı bir sağlık öyküsü alınmalı, Doppler incelemesi ve fizik muayenesi yapılmalıdır.

Ameliyatsız varis tedavilerinde hastanede yatışı gerekir mi?

Günümüzde varis tedavisi için kullanılan yöntemlerin neredeyse tamamı, ayaktan gerçekleştirilmektedir. Doktor muayenehanesinde yapılabilir ve hastane yatışını gerektirmez.

Kan sulandırıcısı veya ağrı kesici ilaç kullananlar varis tedavisi olur mu?

Evet, ameliyatsız varis tedavilerinde bu tür ilaçlar, tedaviyi daha avantajlı kılar. Aldığınız ilaçlar hakkında mutlaka doktorunuza bilgi verin.

​Tedavi olursam ağrım/ rahatsızlığım/ şişliğim/ huzursuz bacağım/ varislerim geçer mi?

Çoğu hastada bulgular kısa sürede ortadan kalkmaktadır. Ödem, varisler kaybolmaktadır. Ağırlık, yorgunluk, ağrı, zonklama, kaşıntı, şişme ve huzursuzluk gibi semptomlar genellikle tedaviden hemen sonra düzelmektedir. Tedaviden maksimum fayda zamanla elde edilir, çok geniş varisi olanlarda varislerin tamamen kaybolması 3 ile 6 ayı alabilir.

Ameliyatsız varis tedavisi sonrası iyileşme süresi ne kadardır?

Çoğu durumda, endovenöz tedavi görenler normal günlük aktivitelerine hemen dönebilirler. İlk bir kaç gün yorucu faaliyetlerden kaçınmak gerekir. İlk hafta aşırı spordan, sıcak banyodan ve ağır kaldırmaktan kaçınmanız önerilir.

Endovenöz tedaviye ek olarak başka tedavi seçenekleri var mıdır?

Endovenöz tedavilerin tümü minimal invaziv olsa da, varis çorabı, bitkisel ilaçlar gibi alternatif tedaviler, yaşam tarzı değişiklikleri ve önleme teknikleri içeren diğer tedavi yöntemleri mevcuttur. Biz size özel bir tedavi planı oluşturacak ve tüm seçenekleri size sunacağız.

​Bacaklarımızda görülen varislerin tek sebebi yüzeyel venlerdeki kapak yetmezliği midir?

​Bacaklarda saptanan varislerin çoğunluğunda sebep yüzeyel venlerdeki kapak yetmezliğidir. Ancak, derin ile yüzeyel venler arasında bağlantı sağlayan perforan venlerde daha düşük oranda yetmezlik görülebilir. Ayrıntılı bir doppler muayenesi bu venlerin durumunu ortaya koyar. Perforan ven yetmezliği, çoğunlukla cerrahi olarak tedavi edilmektedir. Bacaklarda görülen varislere, kadınlarda genital varis ve erkeklerdeki varikosel eşlik edebilir. Bu durumda tedavi seçenekleri değişmektedir. Bu konu, pelvik varis ve varikosel başlıkları altında daha ayrıntılı anlatılmıştır.

Bu konuda daha ayrıntılı bilgi almak için doktorunuzla iletişime geçebilirsiniz.